Nietolerancja laktozy to bardzo częsta przypadłość u ludzi — zarówno u Polaków, jak i obywateli innych państw. Laktoza to nic innego, jak cukier występujący w mleku. Do zjawiska tego dochodzi, gdy w organizmie odnotowuje się braki laktazy, czyli enzymu potrzebnego do rozkładu laktozy właśnie. W takich sytuacjach spożycie mleka lub produktów na jego bazie może pojawić się szereg nieprzyjemnych dolegliwości, np. niestrawność, ból brzucha, wzdęcia lub inne nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Jak dostosować dietę, aby unikać w niej laktozy? Czy produkty wegańskie i wegetariańskie będą w tym przypadku przydatne? Czy laktoza może być powodem do przybierania na wadze i czy należy ją wykluczyć również u osób niecierpiących wskutek jej nietolerancji? Na te, a także na wiele innych pytań odpowiadamy na łamach dzisiejszego artykułu!
Nietolerancja laktozy — co to takiego?
Nietolerancja laktozy to nic innego, jak po prostu nieprawidłowa reakcja organizmu po spożyciu produktów zawierających w swoim składzie cukier mleczny. Przyczyny takich sytuacji można upatrywać przede wszystkim w braku lub niedoborze laktazy (czyli alaktazji lub hipolaktazji). Laktaza jest enzymem trawiennych, jaki jest konieczny do właściwego rozkładu laktozy na glukozę i galaktozę.
Kiedy w organizmie odnotowuje się brak laktazy, laktoza nie może zostać odpowiednio rozłożona, w związku z czym ulega ona procesowi fermentacji bakteryjnej, jaka zachodzi w jelicie grubym. Konsekwencją tej sytuacji jest tworzenie się licznych kwasów oraz gazów, co z kolei prowadzi bezpośrednio do zwiększenia się ciśnienia osmotycznego treści jelitowej oraz podrażniania błony śluzowej. Wszystko to wkrótce skutkować ma nieprzyjemnościami dotyczącymi układu pokarmowego.
![nietolerancja laktozy](https://wypieczwymaluj.pl/wp-content/uploads/2021/02/pexels-pixabay-236010.jpg)
Przyczyny nietolerancji laktozy
Najczęściej występującą przyczyną występowania nietolerancji laktozy jest pierwotny — zwykle dziedziczny — niedobór laktazy, stan nazywany również hipylaktazją dorosłych. Choroba powstaje na skutek zmniejszenia się aktywności laktazy, która w konsekwencji osiąga zaledwie 5% wyjściowej aktywności. Wszystko to może zacząć dziać się już od drugiego roku życia dziecka.
Do tego typu nietolerancji pokarmowej może dojść także w wyniku nabytego niedoboru laktazy (w formie przejściowej już utrwalonej). Taki stan rzeczy może wynikać z wielu czynników, jakich działanie w konsekwencji doprowadza do szkodzeń struktury nabłonka o kosmków jelitowych, których głównym zadaniem jest produkcja koniecznego enzymu.
Przykładami takich dolegliwości wyjściowych mogą być np.:
- choroba Leśniowskiego-Crohna;
- martwicze zapalenie jelita;
- choroba Whipple’a;
- zespół jelita krótkiego;
- różnego rodzaju infekcje żołądkowo-jelitowe;
- zakażenia pasożytnicze przewodu pokarmowego;
- alergie pokarmowe;
- choroba Duhringa;
- celiakia;
- mukowiscydoza.
Niekiedy do zasilenia się procesu niszczenia nabłonka i kosmków jelitowych dochodzi poprzez nadmierne stosowanie niektórych medykamentów, zwłaszcza antybiotyków, niesterydowych leków i działaniu przeciwzapalnym oraz kwasu acetylosalicylowego i alkoholu samego w sonie. Nietolerancja laktozy występuje także pod wpływem promieniowania jonizującego lub chronicznego niedożywienia organizmu (innymi skutkami jest np. pogorszenie się stanu skóry i włosów). Na szczęście dieta eliminująca składniki zawierające laktozę nie należy do szczególnie wymagających.
![nietolerancja laktozy](https://wypieczwymaluj.pl/wp-content/uploads/2021/02/pexels-pixabay-248412.jpg)
Nietolerancja laktozy — objawy
Nietolerancja laktozy powoduje bardzo niespecyficzne skutki, które mogą zostać odebrane jako skutki innych chorób przewodu pokarmowego (szczególnie, jeśli chodzi o zespół jelita drażliwego). U osób cierpiących z powodu tej dysfunkcji można zaobserwować między innymi częste biegunki, wzdęcia, chroniczne bóle brzucha, uczucie przelewania się płynów w obrębie jamy brzusznej, oddawanie zwiększonej ilości gazów, występowanie kolek, jak również nudności i wymioty,
Stopień nasilenia objawów najczęściej zależy od ilości spożytej laktozy. Im zjadło się jej więcej, tym gorsze będą tego skutki.